1

Καὶἐγένετοἐντῷεἶναιαὐτὸνἐντόπῳa placeτινὶπροσευχόμενον,praying,ὡςἐπαύσατο,He ceased,εἶπέντιςτῶνμαθητῶναὐτοῦπρὸςαὐτόν·κύριε,δίδαξονdo teachἡμᾶςπροσεύχεσθαιto pray,καθὼςasκαὶἸωάννηςJohnἐδίδαξενtaughtτοὺςμαθητὰςαὐτοῦ.

2

εἶπενδὲαὐτοῖς·ὅτανWhenπροσεύχησθε,you may pray,λέγετε·πάτερἁγιασθήτωshould be hallowedτὸὄνομάσου·ἐλθέτωἡβασιλείαkingdomσου

3

τὸνἄρτονbreadἡμῶντὸνἐπιούσιονdailyδίδουἡμῖντὸκαθ᾽ἡμέραν·

4

καὶἄφεςdo forgiveἡμῖντὰςἁμαρτίαςsinsἡμῶν·καὶγὰραὐτοὶἀφίομενwe forgiveπαντὶὀφείλοντιindebtedἡμῖν·καὶμὴεἰσενέγκῃςleadἡμᾶςεἰςπειρασμόνtemptation.’”

5

Καὶεἶπενπρὸςαὐτούς·τίςἐξὑμῶνἕξειφίλον,a friend,καὶπορεύσεταιwill goπρὸςαὐτὸνμεσονυκτίουat midnightκαὶεἴπῃαὐτῷ·φίλε,Friend,χρῆσόνdo lendμοιτρεῖςthreeἄρτους,loaves,

6

ἐπειδὴsinceφίλοςa friendμουπαρεγένετοis comeἐξὁδοῦa journeyπρόςμε,καὶοὐκἔχωὃπαραθήσωI will set beforeαὐτῷ·

7

κἀκεῖνοςAnd heἔσωθενfrom withinἀποκριθεὶςεἴπῃ·μήμοικόπουςtroubleπάρεχε.do cause;ἤδηalreadyἡθύραdoorκέκλεισται,has been shut,καὶτὰπαιδίαchildrenμουμετ᾽ἐμοῦmeεἰςτὴνκοίτηνbedεἰσίν·οὐδύναμαιἀναστὰςhaving risen up,δοῦναίσοι.

8

λέγωὑμῖν·εἰκαὶοὐδώσειαὐτῷἀναστὰςhaving risen up,διὰτὸεἶναιφίλονfriendαὐτοῦδιάγεyetτὴνἀναίδειανpersistenceαὐτοῦἐγερθεὶςhaving risenδώσειαὐτῷὅσωνas many asχρῄζει.he needs.

9

κἀγὼAnd Iὑμῖνλέγω·αἰτεῖτε,do askκαὶδοθήσεταιὑμῖν·ζητεῖτε,do seekκαὶεὑρήσετε·you will find;κρούετε,do knockκαὶἀνοιγήσεταιit will be openedὑμῖν.

10

πᾶςγὰρὁαἰτῶνaskingλαμβάνει,καὶὁζητῶνseekingεὑρίσκει,finds;καὶτῷκρούοντιknocking,ἀνοιγήσεται.it will be opened.

11

Τίναδὲἐξὑμῶντὸνπατέρααἰτήσειwill ask forὁυἱὸςἰχθύν,a fish,καὶἀντὶinstead ofἰχθύοςa fish,ὄφινa serpentαὐτῷἐπιδώσειwill he give?

12

ἢκαὶαἰτήσει[if] he will ask forᾠόν,an egg,ἐπιδώσειwill he giveαὐτῷσκορπίον;a scorpion?

13

εἰοὖνὑμεῖςπονηροὶevilὑπάρχοντεςbeing,οἴδατεδόματαgiftsἀγαθὰgoodδιδόναιτοῖςτέκνοιςchildrenὑμῶν,πόσῳhow muchμᾶλλονmoreὁπατὴρὁἐξοὐρανοῦδώσειπνεῦμαἅγιοντοῖςαἰτοῦσινaskingαὐτόν.

14

Καὶἦνἐκβάλλωνcasting outδαιμόνιονa demon,καὶαὐτὸἦνκωφόν.mute;ἐγένετοδὲτοῦδαιμονίουdemonἐξελθόντοςἐλάλησενὁκωφός,muteκαὶἐθαύμασανmarveledοἱὄχλοι.crowds.

15

Τινὲςδὲἐξαὐτῶνεἶπον·ἐνΒεελζεβοὺλBeelzebulτῷἄρχοντιprinceτῶνδαιμονίωνdemonsἐκβάλλειHe casts outτὰδαιμόνια.demons.

16

ἝτεροιOthersδὲπειράζοντεςtesting,σημεῖονa signἐξοὐρανοῦἐζήτουνwere seekingπαρ᾽fromαὐτοῦ.

17

αὐτὸςδὲεἰδὼςαὐτῶντὰδιανοήματαthoughts,εἶπεναὐτοῖς·πᾶσαβασιλείαkingdomἐφ᾽ἑαυτὴνδιαμερισθεῖσαhaving been dividedἐρημοῦται,is brought to desolation;καὶοἶκοςa houseἐπὶοἶκονa houseπίπτει.falls.

18

εἰδὲκαὶὁσατανᾶςSatanἐφ᾽ἑαυτὸνδιεμερίσθη,is divided,πῶςhowσταθήσεταιwill standἡβασιλείαkingdomαὐτοῦ;ὅτιλέγετεἐνΒεελζεβοὺλBeelzebulἐκβάλλειν[am] casting outμετὰδαιμόνια.demons.

19

εἰδὲἐγὼἐνΒεελζεβοὺλBeelzebulἐκβάλλωcast outτὰδαιμόνια,demons,οἱυἱοὶὑμῶνἐντίνιἐκβάλλουσιν;do they cast out?διὰτοῦτοαὐτοὶὑμῶνκριταὶjudgesἔσονται.

20

εἰδὲἐνδακτύλῳ[the] fingerθεοῦἐγὼἐκβάλλωcast outτὰδαιμόνια,demons,ἄραthenἔφθασενhas comeἐφ᾽ὑμᾶςἡβασιλείαkingdomτοῦθεοῦ.

21

ὅτανWhenὁἰσχυρὸςstrong [man]καθωπλισμένοςhaving armed himselfφυλάσσῃmay guardτὴνἑαυτοῦαὐλήν,house,ἐνεἰρήνῃpeaceἐστὶντὰὑπάρχονταpossessionsαὐτοῦ·

22

ἐπὰνwhenδὲἰσχυρότερος[one] strongerαὐτοῦἐπελθὼνhaving come upon [him],νικήσῃmay overcomeαὐτόν,τὴνπανοπλίανcomplete armorαὐτοῦαἴρειhe takes awayἐφ᾽ᾗἐπεποίθει,he had trusted,καὶτὰσκῦλαplunderαὐτοῦδιαδίδωσιν.he divides.

23

ὁμὴὢνμετ᾽ἐμοῦMeκατ᾽ἐμοῦMeἐστιν,καὶὁμὴσυνάγωνgatheringμετ᾽ἐμοῦMeσκορπίζει.scatters.

24

ὍτανWhenτὸἀκάθαρτονuncleanπνεῦμαἐξέλθῃἀπὸτοῦἀνθρώπου,διέρχεταιit passesδι᾽ἀνύδρωνwaterlessτόπωνplacesζητοῦνseekingἀνάπαυσιν.rest;καὶμὴεὑρίσκονfinding [any],τότεthenλέγει·ὑποστρέψωI will returnεἰςτὸνοἶκόνhouseμουὅθενfrom whereἐξῆλθον.

25

καὶἐλθὸνεὑρίσκειit finds [it]σεσαρωμένονsweptκαὶκεκοσμημένον.ordered.

26

τότεThenπορεύεταιit goesκαὶπαραλαμβάνειtakesἕτεραotherπνεύματαπονηρότεραmore evilἑαυτοῦἑπτά,seven,καὶεἰσελθόντακατοικεῖthey dwellἐκεῖ·there;καὶγίνεταιτὰἔσχαταlastτοῦἀνθρώπουἐκείνουχείροναworseτῶνπρώτων.first.

27

Ἐγένετοδὲἐντῷλέγειναὐτὸνταῦτα,ἐπάρασάhaving lifted upτιςφωνὴν[her] voice,γυνὴἐκτοῦὄχλουcrowdεἶπεναὐτῷ·μακαρίαBlessed [is]ἡκοιλίαwombἡβαστάσασάhaving borneσε,καὶμαστοὶ[the] breastsοὓςἐθήλασας.You nursed.

28

αὐτὸςδὲεἶπεν·μενοῦνNo rather,μακάριοιblessed [are]οἱἀκούοντεςτὸνλόγοντοῦθεοῦκαὶφυλάσσοντεςkeeping it.

29

Τῶνδὲὄχλωνcrowdsἐπαθροιζομένωνbeing pressed around together,ἤρξατοHe beganλέγειν·ἡγενεὰgenerationαὕτηγενεὰgenerationπονηράan evilἐστιν.σημεῖονa signζητεῖ ,it seeks after,καὶσημεῖονa signοὐδοθήσεταιαὐτῇεἰμὴτὸσημεῖονsignἸωνᾶof Jonah

30

καθὼςAsγὰρἐγένετοἸωνᾶςJonahτοῖςΝινευίταιςNinevitesσημεῖονa sign,οὕτωςἔσταικαὶὁυἱὸςτοῦἀνθρώπουτῇγενεᾷgenerationταύτῃ.

31

βασίλισσα[The] Queenνότουof [the] Southἐγερθήσεταιwill rise upἐντῇκρίσειjudgmentμετὰτῶνἀνδρῶντῆςγενεᾶςgenerationταύτηςκαὶκατακρινεῖwill condemnαὐτούς·ὅτιἦλθενἐκτῶνπεράτωνendsτῆςγῆςἀκοῦσαιτὴνσοφίανwisdomΣολομῶνος,of Solomon,καὶἰδοὺπλεῖονgreaterΣολομῶνοςthan Solomonὧδε.here.

32

ἌνδρεςΝινευῖταιNinevitesἀναστήσονταιwill stand upἐντῇκρίσειjudgmentμετὰτῆςγενεᾶςgenerationταύτηςκαὶκατακρινοῦσινwill condemnαὐτήν·ὅτιμετενόησανthey repentedεἰςτὸκήρυγμαpreachingἸωνᾶ,of Jonah,καὶἰδοὺπλεῖονgreaterἸωνᾶthan Jonahὧδε.[is] here.

33

Οὐδεὶςλύχνονa lampἅψαςhaving lit,εἰςκρύπτηνa cellarτίθησινsets it,οὐδὲnorὑπὸτὸνμόδιονbasket,ἀλλ᾽ἐπὶτὴνλυχνίανlampstand,ἵναοἱεἰσπορευόμενοιentering inτὸφῶςlightβλέπωσιν.may see.

34

Ὁλύχνοςlampτοῦσώματόςof bodyἐστινὁὀφθαλμόςeyeσου .ὅτανWhenὁὀφθαλμόςeyeσουἁπλοῦςclearᾖ,καὶὅλονallτὸσῶμάbodyσουφωτεινόνlightἐστιν·ἐπὰνwhenδὲπονηρὸςevilᾖ,καὶτὸσῶμάbodyσουσκοτεινόν.[is] dark.

35

σκόπειdo take heedοὖνμὴτὸφῶςlightτὸἐνσοὶσκότοςdarknessἐστίν.

36

εἰοὖντὸσῶμάbodyσουὅλον[is] fullφωτεινὸνof light,μὴἔχονμέροςpartτισκοτεινόν,dark,ἔσταιφωτεινὸνlightὅλον,all,ὡςὅτανwhenὁλύχνοςlampτῇἀστραπῇshiningφωτίζῃmay lightσε.

37

ἘνδὲτῷλαλῆσαιἐρωτᾷaskedαὐτὸνΦαρισαῖοςa PhariseeὅπωςthatἀριστήσῃHe would dineπαρ᾽withαὐτῷ.εἰσελθὼνδὲἀνέπεσεν.He reclined.

38

ὁδὲΦαρισαῖοςthe Pharisee,ἰδὼνἐθαύμασενmarveledὅτιοὐπρῶτονfirstἐβαπτίσθηHe washedπρὸbeforeτοῦἀρίστου.dinner.

39

Εἶπενδὲὁκύριοςπρὸςαὐτόν·νῦνNowὑμεῖςοἱΦαρισαῖοιPharisees,τὸἔξωθενoutsideτοῦποτηρίουcupκαὶτοῦπίνακοςdishκαθαρίζετε,you cleanse,τὸδὲἔσωθενthe insideὑμῶνγέμειis fullἁρπαγῆςof plunderingκαὶπονηρίας.wickedness.

40

ἄφρονες,Fools!οὐχὁποιήσαςτὸἔξωθενoutside,καὶτὸἔσωθενinsideἐποίησεν;

41

πλὴνBut [of]τὰἐνόνταbeing withinδότεἐλεημοσύνην,alms,καὶἰδοὺπάντακαθαρὰcleanὑμῖνἐστιν.

42

Ἀλλ᾽οὐαὶwoeὑμῖντοῖςΦαρισαίοις,Pharisees,ὅτιἀποδεκατοῦτεyou pay tithes ofτὸἡδύοσμονmintκαὶτὸπήγανονrueκαὶπᾶνλάχανονherb;καὶπαρέρχεσθεyou pass byτὴνκρίσινjusticeκαὶτὴνἀγάπηνloveτοῦθεοῦ·ταῦταδὲἔδειit was necessary for [you]ποιῆσαι,κἀκεῖναand thoseμὴπαρεῖναι .to neglect

43

ΟὐαὶWoeὑμῖντοῖςΦαρισαίοις,Pharisees,ὅτιἀγαπᾶτεyou loveτὴνπρωτοκαθεδρίανfirst seatἐνταῖςσυναγωγαῖςsynagoguesκαὶτοὺςἀσπασμοὺςgreetingsἐνταῖςἀγοραῖς.marketplaces.

44

ΟὐαὶWoeὑμῖνὅτιἐστὲὡςτὰμνημεῖαgravesτὰἄδηλα,unmarked,καὶοἱἄνθρωποιοἱπεριπατοῦντεςare walkingἐπάνωaboveοὐκοἴδασιν.

45

Ἀποκριθεὶςδέτιςτῶννομικῶνlawyersλέγειαὐτῷ·διδάσκαλε,Teacher,ταῦταλέγωνκαὶἡμᾶςὑβρίζεις.You insult.

46

Ὁδὲεἶπεν·καὶὑμῖντοῖςνομικοῖςlawyers,οὐαί,woe!ὅτιφορτίζετεyou burdenτοὺςἀνθρώπουςφορτία[with] burdensδυσβάστακταheavy to bear,καὶαὐτοὶἑνὶτῶνδακτύλωνfingersὑμῶνοὐπροσψαύετεdo touchτοῖςφορτίοις.burdens.

47

ΟὐαὶWoeὑμῖν,ὅτιοἰκοδομεῖτεyou buildτὰμνημεῖαtombsτῶνπροφητῶν,prophets,οἱδὲπατέρεςὑμῶνἀπέκτεινανkilledαὐτούς.

48

ἄραSoμάρτυρέςwitnessesἐστεκαὶσυνευδοκεῖτεconsentτοῖςἔργοιςworksτῶνπατέρωνὑμῶν·ὅτιαὐτοὶμὲνindeedἀπέκτεινανkilledαὐτούς,ὑμεῖςδὲοἰκοδομεῖτεbuild [their tombs]

49

διὰτοῦτοκαὶἡσοφίαWisdomτοῦθεοῦεἶπεν·ἀποστελῶI will sendεἰςαὐτοὺςπροφήταςprophetsκαὶἀποστόλους.apostles,καὶἐξαὐτῶνἀποκτενοῦσινthey will killκαὶδιώξουσινwill pursue,

50

ἵναἐκζητηθῇmay be chargedτὸαἷμαbloodπάντωντῶνπροφητῶνprophetsτὸἐκκεχυμένονpoured outἀπὸκαταβολῆς[the] foundationκόσμουof [the] worldἀπὸτῆςγενεᾶςgenerationταύτης,

51

ἀπὸαἵματοςbloodἍβελof AbelἕωςtoαἵματοςbloodΖαχαρίουof Zechariah,τοῦἀπολομένουhaving perishedμεταξὺbetweenτοῦθυσιαστηρίουaltarκαὶτοῦοἴκου.house.ναὶYes,λέγωὑμῖν,ἐκζητηθήσεταιit will be requiredἀπὸτῆςγενεᾶςgenerationταύτης.

52

ΟὐαὶWoeὑμῖντοῖςνομικοῖς,lawyers,ὅτιἤρατεyou have taken awayτὴνκλεῖδαkeyτῆςγνώσεως.knowledge.αὐτοὶοὐκεἰσήλθατεκαὶτοὺςεἰσερχομένουςἐκωλύσατε.you hindered.

53

Κἀκεῖθεν[Going] from thereἐξελθόντοςαὐτοῦἤρξαντο[then] beganοἱγραμματεῖςscribesκαὶοἱΦαρισαῖοιPhariseesδεινῶςurgentlyἐνέχεινto press upon [Him]καὶἀποστοματίζεινto make speakαὐτὸνπερὶπλειόνωνmany things,

54

ἐνεδρεύοντεςwatchingαὐτὸνθηρεῦσαίto catchτιἐκτοῦστόματοςmouthαὐτοῦ