1

ΠαρῆσανWere presentδέτινεςἐναὐτῷτῷκαιρῷtime,ἀπαγγέλλοντεςtellingαὐτῷπερὶτῶνΓαλιλαίωνGalileansὧντὸαἷμαbloodΠιλᾶτοςPilateἔμιξενmingledμετὰτῶνθυσιῶνsacrificesαὐτῶν.

2

Καὶἀποκριθεὶςεἶπεναὐτοῖς·δοκεῖτεThink youὅτιοἱΓαλιλαῖοιGalileansοὗτοιἁμαρτωλοὶsinnersπαρὰbeyondπάνταςτοὺςΓαλιλαίουςGalileansἐγένοντοὅτιταῦταπεπόνθασιν;they have suffered?

3

οὐχί,No,λέγωὑμῖν,ἀλλ᾽ἐὰνμὴμετανοῆτε,you shall repent,πάντεςὁμοίωςlikewiseἀπολεῖσθε.you will perish.

4

Ἢἐκεῖνοιοἱδεκαοκτὼeighteenἐφ᾽οὓςἔπεσενfellὁπύργοςtowerἐντῷΣιλωὰμSiloamκαὶἀπέκτεινενkilledαὐτούς,δοκεῖτεthink youὅτιαὐτοὶὀφειλέταιdebtorsἐγένοντοπαρὰbeyondπάνταςτοὺςἀνθρώπουςτοὺςκατοικοῦνταςare dwellingἸερουσαλήμ;in Jerusalem?

5

οὐχί,No,λέγωὑμῖν,ἀλλ᾽ἐὰνμὴμετανοῆτε ,you shall repent,πάντεςὡσαύτωςlikewiseἀπολεῖσθε.you will perish.

6

Ἔλεγενδὲταύτηντὴνπαραβολήν·parable:συκῆνA fig treeεἶχέντιςπεφυτευμένηνplantedἐντῷἀμπελῶνιvineyardαὐτοῦκαὶἦλθενζητῶνseekingκαρπὸνfruitἐναὐτῇκαὶοὐχεὗρεν.did find [any].

7

εἶπενδὲπρὸςτὸνἀμπελουργόν·vinedresser,ἰδοὺτρίαthreeἔτηyearsἀφ᾽οὗἔρχομαιζητῶνseekingκαρπὸνfruitἐντῇσυκῇfig treeταύτῃκαὶοὐχεὑρίσκω·do find [any].ἔκκοψονdo cut downοὖναὐτήν·ἱνατίso whyκαὶτὴνγῆνκαταργεῖ;should it use up?

8

Ὁδὲἀποκριθεὶςλέγειαὐτῷ·κύριε,ἄφεςdo leaveαὐτὴνκαὶτοῦτοτὸἔτος,year,ἕωςuntilὅτουwhenσκάψωI may digπερὶαὐτὴνκαὶβάλωmay put [in]κόπρια ·manure,

9

κἂνand perhapsμὲνmaybeποιήσῃκαρπὸνfruitεἰςτὸμέλλον.soon happening.εἰδὲμήγε,indeedἐκκόψειςyou will cut downαὐτήν.

10

Ἦνδὲδιδάσκωνteachingἐνμιᾷτῶνσυναγωγῶνsynagoguesἐντοῖςσάββασιν.Sabbaths.

11

καὶἰδοὺγυνὴπνεῦμαἔχουσαἀσθενείαςof infirmity,ἔτηyearsδεκαοκτὼeighteen,καὶἦνσυγκύπτουσαbent overκαὶμὴδυναμένηἀνακύψαιto lift up herselfεἰςτὸπαντελές.full.

12

ἰδὼνδὲαὐτὴνὁἸησοῦςπροσεφώνησενcalled [her] nearκαὶεἶπεναὐτῇ·γύναι,ἀπολέλυσαιyou have been freed fromτῆςἀσθενείαςsicknessσου.

13

καὶἐπέθηκενHe laidαὐτῇτὰςχεῖρας,hands,καὶπαραχρῆμαimmediatelyἀνωρθώθηshe was made straightκαὶἐδόξαζενwas begining to glorifyτὸνθεόν.

14

Ἀποκριθεὶςδὲὁἀρχισυνάγωγος,ruler of the synagogue,ἀγανακτῶνindignantὅτιτῷσαββάτῳSabbathἐθεράπευσενhealedὁἸησοῦς,ἔλεγεντῷὄχλῳcrowdὅτιἓξSixἡμέραιεἰσὶνἐναἷςδεῖit behoovesἐργάζεσθαι·to work;ἐναὐταῖςοὖνἐρχόμενοιθεραπεύεσθεdo be healed,καὶμὴτῇἡμέρᾳτοῦσαββάτου.Sabbath.

15

Ἀπεκρίθηδὲαὐτῷὁκύριοςκαὶεἶπεν·ὑποκριταί,Hypocrites!ἕκαστοςEach oneὑμῶντῷσαββάτῳSabbath,οὐλύειdoes he untieτὸνβοῦνoxαὐτοῦἢτὸνὄνονdonkey,ἀπὸτῆςφάτνης,stall,καὶἀπαγαγὼνhaving led [it] away,ποτίζει;give [it] drink?

16

ταύτηνδὲθυγατέραa daughterἈβραὰμof Abrahamοὖσανἣνἔδησενhas boundὁσατανᾶςSatan,ἰδοὺδέκαtenκαὶὀκτὼeightἔτη,years,οὐκἔδειshe was being ableλυθῆναιto be loosedἀπὸτοῦδεσμοῦbondτούτουτῇἡμέρᾳτοῦσαββάτου;Sabbath?

17

Καὶταῦταλέγοντοςαὐτοῦκατῃσχύνοντοwere ashamedπάντεςοἱἀντικείμενοιopposedαὐτῷ,καὶπᾶςὁὄχλοςcrowdἔχαιρενwas rejoicingἐπὶπᾶσιντοῖςἐνδόξοιςglorious thingsτοῖςγινομένοιςὑπ᾽αὐτοῦ.

18

Ἔλεγενοὖν ·τίνιὁμοίαlikeἐστὶνἡβασιλείαkingdomτοῦθεοῦ,καὶτίνιὁμοιώσωwill I likenαὐτήν;

19

ὁμοίαLikeἐστὶνκόκκῳto a grainσινάπεωςof mustard,ὃνλαβὼνἄνθρωποςἔβαλενcastεἰςκῆπονgardenἑαυτοῦ,καὶηὔξησενit grewκαὶἐγένετοεἰςδένδρονa tree,καὶτὰπετεινὰbirdsτοῦοὐρανοῦκατεσκήνωσενencampedἐντοῖςκλάδοιςbranchesαὐτοῦ.

20

Καὶπάλινagainεἶπεν·τίνιὁμοιώσωwill I likenτὴνβασιλείανkingdomτοῦθεοῦ;

21

ὁμοίαLikeἐστὶνζύμῃto leaven,ἣνλαβοῦσαγυνὴἐνέκρυψενhidεἰςἀλεύρουof mealσάταmeasuresτρίαthreeἕωςuntilοὗἐζυμώθηwas leavenedὅλον.all.

22

ΚαὶδιεπορεύετοHe was going throughκατὰπόλειςtownsκαὶκώμαςvillages,διδάσκωνteaching,καὶπορείανprogressποιούμενοςεἰςἹεροσόλυμα.Jerusalem.

23

Εἶπενδέτιςαὐτῷ·κύριε,εἰὀλίγοι[are] fewοἱσῳζόμενοι;being saved?ὁδὲεἶπενπρὸςαὐτούς·

24

ἀγωνίζεσθεdo striveεἰσελθεῖνδιὰτῆςστενῆςnarrowθύρας ·door;ὅτιπολλοί,λέγωὑμῖν,ζητήσουσινwill seekεἰσελθεῖνκαὶοὐκἰσχύσουσιν.will be able.

25

ἀφ᾽οὗἂνmaybeἐγερθῇmay have risen upὁοἰκοδεσπότηςmaster of the house,καὶἀποκλείσῃmay have shutτὴνθύρανdoor,καὶἄρξησθεyou may beginἔξωoutsideἑστάναιto have stoodκαὶκρούεινto knockτὴνθύρανdoor,λέγοντες·κύριεἄνοιξονdo openἡμῖν·καὶἀποκριθεὶςἐρεῖὑμῖν·οὐκοἶδαὑμᾶςπόθενfrom whereἐστέ·

26

τότεThenἄρξεσθεwill you beginλέγειν·ἐφάγομενWe ateἐνώπιόνin presenceσουκαὶἐπίομεν,drank,καὶἐνταῖςπλατείαιςstreetsἡμῶνἐδίδαξας·you taught.

27

καὶἐρεῖ·λέγωνὑμῖν·οὐκοἶδαὑμᾶςπόθενfrom whereἐστέ,ἀπόστητεdo departἀπ᾽ἐμοῦme,πάντεςἐργάταιworkersἀδικίας.of unrighteousness.

28

ἐκεῖThereἔσταιὁκλαυθμὸςweepingκαὶὁβρυγμὸςgnashingτῶνὀδόντων,teethὅτανwhenὄψησθεyou may seeἈβραὰμAbraham,καὶἸσαὰκIsaac,καὶἸακὼβJacob,καὶπάνταςτοὺςπροφήταςprophets,ἐντῇβασιλείᾳkingdomτοῦθεοῦ,ὑμᾶςδὲἐκβαλλομένουςare being castἔξω.out.

29

καὶἥξουσινthey will comeἀπὸἀνατολῶνeastκαὶδυσμῶνwest,καὶἀπὸβορρᾶnorthκαὶνότουsouth,καὶἀνακλιθήσονταιwill reclineἐντῇβασιλείᾳkingdomτοῦθεοῦ.

30

καὶἰδοὺεἰσὶνἔσχατοιlastοἳἔσονταιπρῶτοι,first,καὶεἰσὶνπρῶτοιfirstοἳἔσονταιἔσχατοι.last.

31

Ἐναὐτῇτῇὥρᾳhourπροσῆλθάνcame nearτινεςΦαρισαῖοιPharisees,λέγοντεςαὐτῷ·ἔξελθεκαὶπορεύουdo proceedἐντεῦθεν,from here,ὅτιἩρῴδηςHerodθέλεισεἀποκτεῖναι.to kill.

32

Καὶεἶπεναὐτοῖς·πορευθέντεςHaving gone,εἴπατετῇἀλώπεκιfoxταύτῃ·ἰδοὺἐκβάλλωI cast outδαιμόνιαdemons,καὶἰάσειςcuresἀποτελῶI completeσήμερονtodayκαὶαὔριονtomorrow,καὶτῇτρίτῃthird [day]τελειοῦμαι.I am perfected.

33

πλὴνButδεῖit behoovesμεσήμερονtodayκαὶαὔριονtomorrowκαὶτῇἐχομένῃπορεύεσθαι,to proceed;ὅτιοὐκἐνδέχεταιit is possible [for]προφήτηνa prophetἀπολέσθαιto perishἔξωoutside ofἸερουσαλήμ.Jerusalem.

34

ἸερουσαλὴμJerusalem,Ἰερουσαλήμ,Jerusalem,ἡἀποκτείνουσαkillingτοὺςπροφήταςprophets,καὶλιθοβολοῦσαstoningτοὺςἀπεσταλμένουςsentπρὸςαὐτήν,ποσάκιςhow oftenἠθέλησαἐπισυνάξαιto gatherτὰτέκναchildrenσουὃντρόπονwayὄρνιςa hen [gathers]τὴνἑαυτῆςνοσσιὰνbroodὑπὸτὰςπτέρυγας,wings,καὶοὐκἠθελήσατε;

35

ἰδοὺἀφίεταιis leftὑμῖνὁοἶκοςhouseὑμῶνλέγωδὲὑμῖνοὐμὴἴδητέμεἕωςuntilἥξει[the time] will comeὅτεwhenεἴπητε·εὐλογημένοςBlessed [is]ὁἐρχόμενοςἐνὀνόματικυρίου.