1

Καὶἐγένετοἐνμιᾷτῶνἡμερῶνδιδάσκοντοςwhen is teachingαὐτοῦτὸνλαὸνpeopleἐντῷἱερῷtempleκαὶεὐαγγελιζομένουproclaiming the gospel,ἐπέστησανcame upοἱἀρχιερεῖςchief priestsκαὶοἱγραμματεῖςscribesσὺνwithτοῖςπρεσβυτέροιςelders

2

καὶεἶπανλέγοντεςπρὸςαὐτόνεἰπὸνἡμῖνἐνποίᾳwhatἐξουσίᾳauthorityταῦταποιεῖςἢτίςἐστινὁδούςσοιτὴνἐξουσίανauthorityταύτην;

3

Ἀποκριθεὶςδὲεἶπενπρὸςαὐτούς·ἐρωτήσωWill askὑμᾶςκἀγὼI alsoλόγον,καὶεἴπατέμοι·

4

τὸβάπτισμαbaptismἸωάννουof John,ἐξοὐρανοῦἦνἢἐξἀνθρώπων;

5

οἱδὲσυνελογίσαντοthey reasonedπρὸςἑαυτοὺςλέγοντεςὅτιἐὰνεἴπωμεν·ἐξοὐρανοῦ,ἐρεῖ·διὰτίοὐκἐπιστεύσατεαὐτῷ;

6

ἐὰνδὲεἴπωμεν·ἐξἀνθρώπων,ὁλαὸςpeopleἅπαςallκαταλιθάσειwill stoneἡμᾶς·πεπεισμένοςpersuadedγάρἐστινἸωάννηνJohnπροφήτηνa prophetεἶναι.

7

καὶἀπεκρίθησανμὴεἰδέναιπόθεν.from where.

8

καὶὁἸησοῦςεἶπεναὐτοῖς·οὐδὲNeitherἐγὼλέγωὑμῖνἐνποίᾳwhatἐξουσίᾳauthorityταῦταποιῶ.

9

ἬρξατοHe beganδὲπρὸςτὸνλαὸνpeopleλέγειντὴνπαραβολὴνparableταύτην·ἄνθρωπόςτιςἐφύτευσενplantedἀμπελῶναa vineyard,καὶἐξέδετοrentedαὐτὸνγεωργοῖςto farmers,καὶἀπεδήμησενwent abroadχρόνουςa timeἱκανούς.long.

10

καὶκαιρῷ[in the] season,ἀπέστειλενhe sentπρὸςτοὺςγεωργοὺςfarmersδοῦλονa servant,ἵναἀπὸτοῦκαρποῦfruitτοῦἀμπελῶνοςvineyardδώσουσιναὐτῷ·οἱδὲγεωργοὶthe farmersἐξαπέστειλανsent awayαὐτὸνδείραντεςhaving beaten [him],κενόν.empty-handed.

11

καὶπροσέθετοhe proceededἕτερονanotherπέμψαιto sendδοῦλον·a servant;οἱδὲκἀκεῖνονhimδείραντεςhaving beatenκαὶἀτιμάσαντεςhaving dishonored,ἐξαπέστειλανthey sent awayκενόν.empty-handed.

12

καὶπροσέθετοhe proceededτρίτονa thirdπέμψαιto send;οἱδὲκαὶτοῦτοντραυματίσαντεςhaving wounded,ἐξέβαλον.they cast out.

13

Εἶπενδὲὁκύριοςτοῦἀμπελῶνος·vineyard,τίποιήσω;πέμψωI will sendτὸνυἱόνμουτὸνἀγαπητόν·beloved;ἴσωςperhapsτοῦτονἐντραπήσονται.they will respect.

14

ἰδόντεςδὲαὐτὸνοἱγεωργοὶfarmersδιελογίζοντοwere reasoningπρὸςἀλλήλουςone another,λέγοντες·οὗτόςἐστινὁκληρονόμος·heir;ἀποκτείνωμενlet us killαὐτὸνἵναἡμῶνγένηταιἡκληρονομία.inheritance.

15

καὶἐκβαλόντεςhaving cast forthαὐτὸνἔξωoutsideτοῦἀμπελῶνοςvineyard,ἀπέκτειναν.they killed [him].τίοὖνποιήσειαὐτοῖςὁκύριοςτοῦἀμπελῶνος;vineyard?

16

ἐλεύσεταικαὶἀπολέσειwill destroyτοὺςγεωργοὺςfarmersτούτουςκαὶδώσειτὸνἀμπελῶναvineyardἄλλοις.to others.ἀκούσαντεςδὲεἶπαν·μὴγένοιτο.

17

ὁδὲἐμβλέψαςhaving lookedαὐτοῖςεἶπεν·τίοὖνἐστιντὸγεγραμμένοντοῦτο·λίθον[The] stoneὃνἀπεδοκίμασανrejectedοἱοἰκοδομοῦντες,building,οὗτοςἐγενήθηεἰςκεφαλὴν[the] headγωνίας;of [the] corner’

18

πᾶςὁπεσὼνfallingἐπ᾽ἐκεῖνοντὸνλίθονstoneσυνθλασθήσεται·will be broken;ἐφ᾽ὃνδ᾽ἂνmaybeπέσῃ,it may fall,λικμήσειit will grind into powderαὐτόν.

19

Καὶἐζήτησανsoughtοἱγραμματεῖςscribesκαὶοἱἀρχιερεῖςchief priestsἐπιβαλεῖνto layἐπ᾽αὐτὸντὰςχεῖραςhandsἐναὐτῇτῇὥρᾳhour;καὶἐφοβήθησανthey fearedτὸνλαόν·people;ἔγνωσανγὰρὅτιπρὸςαὐτοὺςεἶπεντὴνπαραβολὴνparableταύτην

20

Καὶπαρατηρήσαντεςhaving watched [Him],ἀπέστειλανthey sentἐγκαθέτουςspies,ὑποκρινομένουςfeigningἑαυτοὺςδικαίουςrighteousεἶναι,ἵναἐπιλάβωνταιthey may catchαὐτοῦλόγου,ὥστεin orderπαραδοῦναιto deliverαὐτὸντῇἀρχῇruleκαὶτῇἐξουσίᾳauthorityτοῦἡγεμόνος.governor.

21

καὶἐπηρώτησανthey questionedαὐτὸνλέγοντες·διδάσκαλε,Teacher,οἴδαμενὅτιὀρθῶςrightlyλέγειςκαὶδιδάσκειςteach,καὶοὐλαμβάνειςπρόσωπον[any] person,ἀλλ᾽ἐπ᾽ἀληθείαςtruthτὴνὁδὸνwayτοῦθεοῦδιδάσκεις.teach.

22

ἔξεστινIs it lawfulἡμᾶςΚαίσαριto Caesarφόρονtributeδοῦναιἢοὔ;

23

κατανοήσαςhaving perceivedδὲαὐτῶντὴνπανουργίανcraftiness,εἶπενπρὸςαὐτούς

24

δείξατέdo showμοιδηνάριον·a denarius.τίνοςἔχειεἰκόνα[the] imageκαὶἐπιγραφήν;inscription?οἱδὲεἶπαν·Καίσαρος.Caesar’s.

25

ὁδὲεἶπενπρὸςαὐτούς ·τοίνυνThereforeἀπόδοτεdo give backτὰΚαίσαροςof CaesarΚαίσαριto Caesar,καὶτὰτοῦθεοῦτῷθεῷ.

26

καὶοὐκἴσχυσανthey were ableἐπιλαβέσθαιto catch Him inαὐτοῦῥήματοςdeclarationἐναντίονbeforeτοῦλαοῦ,people;καὶθαυμάσαντεςhaving marveledἐπὶτῇἀποκρίσειanswerαὐτοῦἐσίγησαν.they became silent.

27

ΠροσελθόντεςHaving approachedδέτινεςτῶνΣαδδουκαίων,Sadducees,οἱἀντιλέγοντεςdenyingἀνάστασινa resurrectionμὴεἶναι,ἐπηρώτησανthey questionedαὐτὸν

28

λέγοντες·διδάσκαλε,Teacher,ΜωϋσῆςMosesἔγραψενἡμῖν·ἐάντινοςἀδελφὸςἀποθάνῃshall dieἔχωνγυναῖκακαὶοὗτοςἄτεκνοςchildlessᾖ ,ἵναλάβῃὁἀδελφὸςαὐτοῦτὴνγυναῖκακαὶἐξαναστήσῃshall raise upσπέρμαseedτῷἀδελφῷαὐτοῦ.

29

ἑπτὰSevenοὖνἀδελφοὶἦσαν·καὶὁπρῶτοςfirst,λαβὼνγυναῖκαἀπέθανενdiedἄτεκνος,childless;

30

καὶὁδεύτεροςsecond,

31

καὶὁτρίτοςthirdἔλαβεναὐτήνὡσαύτωςlikewiseδὲκαὶοἱἑπτὰsevenοὐκατέλιπονdid leaveτέκναchildren,καὶἀπέθανον.died.

32

ὕστερονFinallyκαὶἡγυνὴἀπέθανενdied.

33

ἡγυνὴοὖνἐντῇἀναστάσει,resurrection,τίνοςαὐτῶνγίνεταιγυνή;οἱγὰρἑπτὰthe sevenἔσχοναὐτὴνγυναῖκα.

34

ΚαὶεἶπεναὐτοῖςὁἸησοῦς·οἱυἱοὶτοῦαἰῶνοςageτούτουγαμοῦσινmarryκαὶγαμίσκονται ,are given in marriage;

35

οἱδὲκαταξιωθέντεςhaving been considered worthyτοῦαἰῶνοςageἐκείνουτυχεῖνto obtain,καὶτῆςἀναστάσεωςresurrectionτῆςἐκνεκρῶν[the] dead,οὔτεneitherγαμοῦσινmarryοὔτεnorγαμίζονται ·are given in marriage;

36

οὐδὲneitherγὰρἀποθανεῖνto dieἔτιany moreδύνανται,ἰσάγγελοιlike [the] angelsγάρεἰσιν,καὶυἱοίεἰσινθεοῦτῆςἀναστάσεωςresurrectionυἱοὶὄντες.

37

ὅτιδὲἐγείρονταιare raisedοἱνεκροί,dead,καὶΜωϋσῆςMosesἐμήνυσενshowedἐπὶτῆςβάτουbush,ὡςλέγεικύριοντὸνθεὸνἈβραὰμof Abraham,καὶθεὸνἸσαὰκof Isaac,καὶθεὸνἸακώβ.of Jacob.’

38

θεὸςδὲοὐκἔστιννεκρῶνof [the] dead,ἀλλὰζώντων·of [the] living;πάντεςγὰραὐτῷζῶσιν.live.

39

Ἀποκριθέντεςδέτινεςτῶνγραμματέωνscribesεἶπαν·διδάσκαλε,Teacher,καλῶςwellεἶπας.

40

οὐκέτιno longerγὰρἐτόλμωνwere they daringἐπερωτᾶνto askαὐτὸνοὐδέν.

41

Εἶπενδὲπρὸςαὐτούς·πῶςHowλέγουσιντὸνχριστὸνεἶναιΔαυὶδof Davidυἱόν

42

αὐτὸςγὰρΔαυὶδDavidλέγειἐνβίβλῳ[the] bookψαλμῶν·of Psalms:εἶπενκύριοςτῷκυρίῳμου·κάθουdo sitἐκδεξιῶν[the] right handμου

43

ἕωςuntilἂνwhenθῶI may placeτοὺςἐχθρούςenemiesσουὑποπόδιον[as] a footstoolτῶνποδῶνfeetσου.

44

ΔαυὶδDavidοὖνκύριοναὐτὸνκαλεῖ,calls,καὶπῶςhowαὐτοῦυἱόςἐστιν;

45

Ἀκούοντοςδὲπαντὸςτοῦλαοῦpeople,εἶπεντοῖςμαθηταῖςαὐτοῦ·

46

προσέχετεdo bewareἀπὸτῶνγραμματέωνscribes,τῶνθελόντωνπεριπατεῖνto walkἐνστολαῖςlong robes,καὶφιλούντωνlovingἀσπασμοὺςgreetingsἐνταῖςἀγοραῖςmarketplaces,καὶπρωτοκαθεδρίαςfirst seatsἐνταῖςσυναγωγαῖςsynagogues,καὶπρωτοκλισίαςfirst placesἐντοῖςδείπνοις,banquets;

47

οἳκατεσθίουσινdevourτὰςοἰκίαςhousesτῶνχηρῶνof widows,καὶπροφάσειas a pretextμακρὰat great lengthπροσεύχονται·pray.οὗτοιλήμψονταιπερισσότερονmore abundantκρίμα.condemnation.