1

ἘνἐκείνῳτῷκαιρῷtimeἐπορεύθηwentὁἸησοῦςτοῖςσάββασινSabbathsδιὰτῶνσπορίμων·grainfields,οἱδὲμαθηταὶαὐτοῦἐπείνασανhungered,καὶἤρξαντοthey beganτίλλεινto pluck [the]στάχυαςheads of grainκαὶἐσθίειν.to eat.

2

οἱδὲΦαρισαῖοιthe Pharisees,ἰδόντεςεἶπαναὐτῷ·ἰδοὺοἱμαθηταίσουποιοῦσινὃοὐκἔξεστινit is lawfulποιεῖνἐνσαββάτῳ.Sabbath.

3

Ὁδὲεἶπεναὐτοῖς·οὐκἀνέγνωτεyou have readτίἐποίησενΔαυὶδDavidὅτεwhenἐπείνασενhe was hungry,καὶοἱμετ᾽αὐτοῦ;

4

πῶςhowεἰσῆλθενεἰςτὸνοἶκονhouseτοῦθεοῦκαὶτοὺςἄρτουςloavesτῆςπροθέσεωςpresentationἔφαγον ,they ate,ὃοὐκἐξὸνlawfulἦναὐτῷφαγεῖνto eat,οὐδὲnorτοῖςμετ᾽αὐτοῦεἰμὴτοῖςἱερεῦσινpriestsμόνοις;alone?

5

Ἢοὐκἀνέγνωτεhave you readἐντῷνόμῳlaw,ὅτιτοῖςσάββασινSabbathοἱἱερεῖςpriestsἐντῷἱερῷtempleτὸσάββατονSabbathβεβηλοῦσινprofane,καὶἀναίτιοίguiltlessεἰσιν;

6

λέγωδὲὑμῖνὅτιτοῦἱεροῦtempleμεῖζόνἐστινὧδε.here.

7

εἰδὲἐγνώκειτετίἐστιν·ἔλεοςmercyθέλωκαὶοὐθυσίαν,sacrifice,’οὐκἂνthen wouldκατεδικάσατεyou have condemnedτοὺςἀναιτίους.guiltless.

8

κύριοςγάρἐστιντοῦσαββάτουSabbathὁυἱὸςτοῦἀνθρώπου.

9

Καὶμεταβὰςhaving departedἐκεῖθενfrom there,ἦλθενεἰςτὴνσυναγωγὴνsynagogueαὐτῶν.

10

καὶἰδοὺἄνθρωποςχεῖραa handἔχωνξηράν·withered.καὶἐπηρώτησανthey askedαὐτὸνλέγοντες·εἰἔξεστινit is lawfulτοῖςσάββασινSabbathsθεραπεῦσαι ;to heal?ἵνακατηγορήσωσινthey may accuseαὐτοῦ.

11

Ὁδὲεἶπεναὐτοῖς·τίςἔσταιἐξὑμῶνἄνθρωποςὃςἕξειπρόβατονsheepἓν,καὶἐὰνἐμπέσῃshall fallτοῦτοτοῖςσάββασινSabbathsεἰςβόθυνον,a pit,οὐχὶnotκρατήσειwill he take hold ofαὐτὸκαὶἐγερεῖ;will raise [it] up?

12

πόσῳHow muchοὖνδιαφέρειis more valuableἄνθρωποςπροβάτου;than a sheep!ὥστεThereforeἔξεστινit is lawfulτοῖςσάββασινSabbathsκαλῶςgoodποιεῖν.

13

ΤότεThenλέγειτῷἀνθρώπῳ·ἔκτεινόνdo stretch outσουτὴνχεῖραhand.καὶἐξέτεινεν,he stretched [it] out,καὶἀπεκατεστάθηit was restored,ὑγιὴςsoundὡςἡἄλλη.other.

14

ἘξελθόντεςδὲοἱΦαρισαῖοιPhariseesσυμβούλιονa counselἔλαβονκατ᾽αὐτοῦὅπωςhowαὐτὸνἀπολέσωσιν.they may destroy.

15

ὉδὲἸησοῦςγνοὺςἀνεχώρησενwithdrewἐκεῖθεν,from there.καὶἠκολούθησανfollowedαὐτῷὄχλοιmultitudesπολλοί,καὶἐθεράπευσενHe healedαὐτοὺςπάντας

16

καὶἐπετίμησενHe warnedαὐτοῖςἵναμὴφανερὸνknownαὐτὸνποιήσωσιν,

17

ἵναπληρωθῇmay be fulfilledτὸῥηθὲνδιὰἨσαΐουIsaiahτοῦπροφήτουprophet,λέγοντος·

18

ἰδοὺὁπαῖςservantμουὃνᾑρέτισα,I have chosen,ὁἀγαπητόςbelovedμουεἰςὃνεὐδόκησενhas found delightἡψυχήsoulμου.θήσωI will putτὸπνεῦμάμουἐπ᾽αὐτόν,καὶκρίσινjusticeτοῖςἔθνεσινGentilesἀπαγγελεῖ.He will proclaim.

19

οὐκἐρίσειwill He quarrelοὐδὲnorκραυγάσει,will he cry out,οὐδὲnorἀκούσειτιςἐνταῖςπλατείαιςstreetsτὴνφωνὴνvoiceαὐτοῦ.

20

κάλαμονA reedσυντετριμμένονbruisedοὐκατεάξειHe will break,καὶλίνονa wickτυφόμενονsmolderingοὐσβέσειHe will quench,ἕωςuntilἂνwhenἐκβάλῃHe shall leadεἰςνῖκοςvictoryτὴνκρίσιν.justice.

21

καὶτῷὀνόματιαὐτοῦἔθνη[the] Gentilesἐλπιοῦσιν.will hope.”

22

ΤότεThenπροσηνέχθηwas broughtαὐτῷδαιμονιζόμενος[one] being demonised,τυφλὸςblindκαὶκωφός ,mute,καὶἐθεράπευσενHe healedαὐτὸνὥστεin order forτὸνκωφὸνmute [man]λαλεῖνκαὶβλέπειν.to see.

23

καὶἐξίσταντοwere amazedπάντεςοἱὄχλοιcrowds,καὶἔλεγον·μήτιnot anyοὗτόςἐστινὁυἱὸςΔαυίδ;of David?

24

ΟἱδὲΦαρισαῖοιthe Pharisees,ἀκούσαντεςεἶπον·οὗτοςοὐκἐκβάλλειcasts outτὰδαιμόνιαdemons,εἰμὴἐντῷΒεελζεβοὺλBeelzebulἄρχοντιprinceτῶνδαιμονίων.demons.

25

Εἰδὼςδὲτὰςἐνθυμήσειςthoughtsαὐτῶνεἶπεναὐτοῖς·πᾶσαβασιλείαkingdomμερισθεῖσαhaving been dividedκαθ᾽ἑαυτῆςἐρημοῦται,is brought to desolation,καὶπᾶσαπόλιςcityἢοἰκίαhouseμερισθεῖσαhaving been dividedκαθ᾽ἑαυτῆςοὐσταθήσεται.will stand.

26

καὶεἰὁσατανᾶςSatan,τὸνσατανᾶνSatanἐκβάλλει,casts out,ἐφ᾽ἑαυτὸνἐμερίσθη·he is divided.πῶςHowοὖνσταθήσεταιwill standἡβασιλείαkingdomαὐτοῦ;

27

καὶεἰἐγὼἐνΒεελζεβοὺλBeelzebulἐκβάλλωcast outτὰδαιμόνια,demons,οἱυἱοὶὑμῶνἐντίνιἐκβάλλουσιν;do they cast out?διὰτοῦτοαὐτοὶκριταὶjudgesἔσονταιὑμῶν

28

εἰδὲἐνπνεύματιθεοῦἐγὼἐκβάλλωcast outτὰδαιμόνια,demons,ἄραthenἔφθασενhas comeἐφ᾽ὑμᾶςἡβασιλείαkingdomτοῦθεοῦ.

29

ἢπῶςhowδύναταίτιςεἰσελθεῖνεἰςτὴνοἰκίανhouseτοῦἰσχυροῦstrong [man]καὶτὰσκεύηgoodsαὐτοῦἁρπάσαι ,to plunder,ἐὰνμὴπρῶτονfirstδήσῃhe shall bindτὸνἰσχυρόν;strong [man]?καὶτότεthenτὴνοἰκίανhouseαὐτοῦδιαρπάσει .he will rob.

30

Ὁμὴὢνμετ᾽ἐμοῦMeκατ᾽ἐμοῦMeἐστιν,καὶὁμὴσυνάγωνgatheringμετ᾽ἐμοῦMeσκορπίζει.scatters.

31

διὰτοῦτολέγωὑμῖν·πᾶσαἁμαρτίαsinκαὶβλασφημίαblasphemyἀφεθήσεταιwill be forgivenτοῖςἀνθρώποις,ἡδὲτοῦπνεύματοςβλασφημίαblasphemyοὐκἀφεθήσεταιwill be forgiven

32

καὶὃςἐὰνεἴπῃλόγονκατὰτοῦυἱοῦτοῦἀνθρώπου,ἀφεθήσεταιit will be forgivenαὐτῷ·ὃςδ᾽ἂνmaybeεἴπῃκατὰτοῦπνεύματοςτοῦἁγίου,οὐκἀφεθήσεταιit will be forgivenαὐτῷοὔτεneitherἐντούτῳτῷαἰῶνιageοὔτεnorἐντῷμέλλοντι.coming.

33

Ἢποιήσατετὸδένδρονtreeκαλὸνgoodκαὶτὸνκαρπὸνfruitαὐτοῦκαλόν,good,ἢποιήσατετὸδένδρονtreeσαπρὸνbadκαὶτὸνκαρπὸνfruitαὐτοῦσαπρόν·bad;ἐκγὰρτοῦκαρποῦfruit,τὸδένδρονtreeγινώσκεται.

34

γεννήματαOffspringἐχιδνῶν,of vipers,πῶςhowδύνασθεἀγαθὰgood thingsλαλεῖνπονηροὶevilὄντες;ἐκγὰρτοῦπερισσεύματοςabundanceτῆςκαρδίαςheart,τὸστόμαmouthλαλεῖ.

35

Ὁἀγαθὸςgoodἄνθρωποςἐκτοῦἀγαθοῦgoodθησαυροῦtreasureἐκβάλλειputs forthἀγαθά,good things;καὶὁπονηρὸςevilἄνθρωποςἐκτοῦπονηροῦ[his] evilθησαυροῦtreasureἐκβάλλειputs forthπονηρά.evil things.

36

Λέγωδὲὑμῖνὅτιπᾶνῥῆμαdeclarationἀργὸνcarelessὃλαλήσουσινοἱἄνθρωποι,ἀποδώσουσινthey will giveπερὶαὐτοῦλόγονἐνἡμέρᾳκρίσεως.of judgment.

37

ἐκγὰρτῶνλόγωνσουδικαιωθήσῃyou will be justified,καὶἐκτῶνλόγωνσουκαταδικασθήσῃ.you will be condemned.

38

ΤότεThenἀπεκρίθησαναὐτῷτινεςτῶνγραμματέωνscribesκαὶΦαρισαίωνPharisees,λέγοντες·διδάσκαλε,Teacher,θέλομενἀπὸσοῦσημεῖονa signἰδεῖν.

39

Ὁδὲἀποκριθεὶςεἶπεναὐτοῖς·γενεὰA generationπονηρὰevilκαὶμοιχαλὶςadulterousσημεῖονa signἐπιζητεῖ·seeks for,καὶσημεῖονa signοὐδοθήσεταιαὐτῇεἰμὴτὸσημεῖονsignἸωνᾶof Jonahτοῦπροφήτου.prophet.

40

ὥσπερJust asγὰρἦνἸωνᾶςJonahἐντῇκοιλίᾳbellyτοῦκήτουςgreat fishτρεῖςthreeἡμέραςκαὶτρεῖςthreeνύκτας,nights,οὕτωςἔσταιὁυἱὸςτοῦἀνθρώπουἐντῇκαρδίᾳheartτῆςγῆςτρεῖςthreeἡμέραςκαὶτρεῖςthreeνύκτας.nights.

41

ἌνδρεςΝινευῖταιof Ninevehἀναστήσονταιwill stand upἐντῇκρίσειjudgmentμετὰτῆςγενεᾶςgenerationταύτηςκαὶκατακρινοῦσινwill condemnαὐτήν,ὅτιμετενόησανthey repentedεἰςτὸκήρυγμαpreachingἸωνᾶ·of Jonah;καὶἰδοὺπλεῖονgreaterἸωνᾶthan Jonahὧδε.here.

42

Βασίλισσα[The] queenνότουof [the] southἐγερθήσεταιwill rise upἐντῇκρίσειjudgmentμετὰτῆςγενεᾶςgenerationταύτηςκαὶκατακρινεῖwill condemnαὐτήν,ὅτιἦλθενἐκτῶνπεράτωνendsτῆςγῆςἀκοῦσαιτὴνσοφίανwisdomΣολομῶνος·of Solomon,καὶἰδοὺπλεῖονgreaterΣολομῶνοςthan Solomonὧδε.here.

43

ὍτανWhenδὲτὸἀκάθαρτονuncleanπνεῦμαἐξέλθῃἀπὸτοῦἀνθρώπου,διέρχεταιit passesδι᾽ἀνύδρωνwaterlessτόπωνplacesζητοῦνseekingἀνάπαυσινrest,καὶοὐχεὑρίσκει.finds [it].

44

τότεThenλέγει·εἰςτὸνοἶκόνhouseμουἐπιστρέψωI will return,ὅθενfrom whereἐξῆλθον.καὶἐλθὸνεὑρίσκειit finds [it]σχολάζοντα,being unoccupied,σεσαρωμένονswept,καὶκεκοσμημένον.ordered.

45

τότεThenπορεύεταιit goesκαὶπαραλαμβάνειtakesμεθ᾽ἑαυτοῦἑπτὰsevenἕτεραotherπνεύματαπονηρότεραmore evilἑαυτοῦ,καὶεἰσελθόντακατοικεῖthey dwellἐκεῖ·there;καὶγίνεταιτὰἔσχαταlastτοῦἀνθρώπουἐκείνουχείροναworseτῶνπρώτων.first.οὕτωςἔσταικαὶτῇγενεᾷto generationταύτῃτῇπονηρᾷ.evil.

46

ἜτιWhileαὐτοῦλαλοῦντοςτοῖςὄχλοιςcrowds,ἰδοὺἡμήτηρmotherκαὶοἱἀδελφοὶαὐτοῦεἱστήκεισανhad been standingἔξωoutside,ζητοῦντεςseekingαὐτῷλαλῆσαι.

47

εἶπενδέτιςαὐτῷ·ἰδοὺἡμήτηρmotherσουκαὶοἱἀδελφοίσουἔξωoutsideἑστήκασινhave stood,ζητοῦντέςseekingσοιλαλῆσαι.

48

ὁδὲἀποκριθεὶςεἶπεντῷλέγοντιαὐτῷ·τίςἐστινἡμήτηρmotherμουκαὶτίνεςεἰσὶνοἱἀδελφοίμου;

49

καὶἐκτείναςhaving stretched outτὴνχεῖραhandαὐτοῦἐπὶτοὺςμαθητὰςαὐτοῦεἶπεν·ἰδοὺἡμήτηρmotherμουκαὶοἱἀδελφοίμου.

50

ὅστιςWhoeverγὰρἂνmaybeποιήσῃτὸθέλημαwillτοῦπατρόςμουτοῦἐνοὐρανοῖς,αὐτόςμουἀδελφὸςκαὶἀδελφὴsisterκαὶμήτηρmotherἐστίν.