1

Καὶσυνάγονταιare gathered togetherπρὸςαὐτὸνοἱΦαρισαῖοιPhariseesκαίτινεςτῶνγραμματέωνscribes,ἐλθόντεςἀπὸἹεροσολύμων.Jerusalem.

2

καὶἰδόντεςτινὰςτῶνμαθητῶναὐτοῦὅτικοιναῖςwith defiledχερσίν,hands,τοῦτ᾽ἔστινἀνίπτοις,unwashed,ἐσθίουσινare eatingτοὺςἄρτουςbread.

3

οἱγὰρΦαρισαῖοιthe PhariseesκαὶπάντεςοἱἸουδαῖοιJews,ἐὰνμὴπυγμῇwith a fistνίψωνταιthey shall washτὰςχεῖρας,hands,οὐκἐσθίουσινeat,κρατοῦντεςholdingτὴνπαράδοσινtraditionτῶνπρεσβυτέρων·elders;

4

καὶἀπ᾽ἀγορᾶς[the] market,ἐὰνμὴβαπτίσωνται ,they shall washοὐκἐσθίουσιν·they eat;καὶἄλλαother thingsπολλάἐστινἃπαρέλαβονthey receivedκρατεῖν,[for them] to hold to —βαπτισμοὺςwashingsποτηρίωνof cupsκαὶξεστῶνvesselsκαὶχαλκίωνutensilsκαὶκλινῶν.couches for dining.

5

ΚαὶἐπερωτῶσινquestionedαὐτὸνοἱΦαρισαῖοιPhariseesκαὶοἱγραμματεῖς·scribes,διὰτίοὐπεριπατοῦσινwalkοἱμαθηταίσουκατὰτὴνπαράδοσινtraditionτῶνπρεσβυτέρων,elders,ἀλλὰκοιναῖςwith unsanctifiedχερσὶνhandsἐσθίουσινeatτὸνἄρτον;bread?

6

ὉδὲεἶπεναὐτοῖςκαλῶςRightlyἐπροφήτευσενprophesiedἨσαΐαςIsaiahπερὶὑμῶντῶνὑποκριτῶν,hypocrites,ὡςγέγραπταιὅτιοὗτοςὁλαὸςpeopleτοῖςχείλεσίνlipsμετιμᾷ,honors,ἡδὲκαρδίαthe heartαὐτῶνπόρρωfar awayἀπέχειis keptἀπ᾽ἐμοῦ.Me.

7

μάτηνIn vainδὲσέβονταίthey worshipμεδιδάσκοντεςteachingδιδασκαλίας,[as] doctrinesἐντάλματα[the] preceptsἀνθρώπων.

8

ἈφέντεςHaving neglectedτὴνἐντολὴνcommandmentτοῦθεοῦκρατεῖτεyou holdτὴνπαράδοσινtraditionτῶνἀνθρώπων

9

καὶἔλεγεναὐτοῖς·καλῶςNeatlyἀθετεῖτεdo you set asideτὴνἐντολὴνcommandmentτοῦθεοῦἵνατὴνπαράδοσινtraditionὑμῶνστήσητε .you may maintain.

10

ΜωϋσῆςMosesγὰρεἶπεν·τίμαdo honorτὸνπατέρασουκαὶτὴνμητέραmotherσου,καὶὁκακολογῶνspeaking evil ofπατέραἢμητέραmother,θανάτῳin deathτελευτάτω.should end.’

11

ὑμεῖςδὲλέγετε·ἐὰνεἴπῃἄνθρωποςτῷπατρὶἢτῇμητρί·mother,κορβᾶν,[It is] Corban,ὅἐστινδῶρον,a gift,ὃἐὰνἐξἐμοῦmeὠφεληθῇς,you shall be profited,

12

οὐκέτιno longerἀφίετεdo you allowαὐτὸνοὐδὲνποιῆσαιτῷπατρὶἢτῇμητρίmother,

13

ἀκυροῦντεςmaking voidτὸνλόγοντοῦθεοῦτῇπαραδόσειtraditionὑμῶνᾗπαρεδώκατε·you have handed down.καὶπαρόμοιαlike [things]τοιαῦταsuchπολλὰποιεῖτε.

14

Καὶπροσκαλεσάμενοςhaving called to [Him]πάλινagainτὸνὄχλονcrowd,ἔλεγεναὐτοῖς·ἀκούσατέμουπάντεςκαὶσύνετε .do understand:

15

οὐδένἐστινἔξωθενfrom outsideτοῦἀνθρώπουεἰσπορευόμενονenteringεἰςαὐτὸνὃδύναταικοινῶσαιto defileαὐτόνἀλλὰτὰἐκτοῦἀνθρώπουἐκπορευόμενάproceedingἐστιντὰκοινοῦνταare defilingτὸνἄνθρωπον.

17

καὶὅτεwhenεἰσῆλθενεἰςοἶκον[the] houseἀπὸτοῦὄχλου,crowd,ἐπηρώτωνwere askingαὐτὸνοἱμαθηταὶαὐτοῦτὴνπαραβολήν .parable.

18

καὶλέγειαὐτοῖς·οὕτωςκαὶὑμεῖςἀσύνετοίwithout understandingἐστε;οὐνοεῖτεunderstand youὅτιπᾶντὸἔξωθενfrom outsideεἰσπορευόμενονenteringεἰςτὸνἄνθρωπονοὐδύναταιαὐτὸνκοινῶσαι;to defile,

19

ὅτιοὐκεἰσπορεύεταιit entersαὐτοῦεἰςτὴνκαρδίανheart,ἀλλ᾽εἰςτὴνκοιλίανbelly,καὶεἰςτὸνἀφεδρῶναsewerἐκπορεύεταιgoes out?”καθαρίζωνpurifyingπάντατὰβρώματα.food.

20

ἔλεγενδὲὅτιτὸἐκτοῦἀνθρώπουἐκπορευόμενον,going forth,ἐκεῖνοκοινοῖdefilesτὸνἄνθρωπον.

21

ἔσωθενWithinγὰρἐκτῆςκαρδίαςheartτῶνἀνθρώπωνοἱδιαλογισμοὶthoughtsοἱκακοὶevilἐκπορεύονταιgo forth,πορνεῖαιsexual immorality,κλοπαίthefts,φόνοι,murders,

22

μοιχεῖαιadulteries,πλεονεξίαι,covetous desires,πονηρίαι,wickednesses,δόλος,deceit,ἀσέλγεια,sensuality,ὀφθαλμὸςan eyeπονηρός,evil,βλασφημία,slander,ὑπερηφανία,pride,ἀφροσύνη·foolishness.

23

πάνταταῦτατὰπονηρὰevilsἔσωθενfrom withinἐκπορεύεταιgo forth,καὶκοινοῖthey defileτὸνἄνθρωπον.

24

ἘκεῖθενFrom thereδὲἀναστὰςhaving risen up,ἀπῆλθενHe went awayεἰςτὰὅριαregionΤύρουof Tyre.καὶεἰσελθὼνεἰςοἰκίανa house,οὐδέναἤθελενγνῶναικαὶοὐκἠδυνήθηλαθεῖν.to be hidden.

25

ἀλλ᾽εὐθὺςimmediatelyἀκούσασαγυνὴπερὶαὐτοῦἧςεἶχεντὸθυγάτριονlittle daughterαὐτῆςπνεῦμαἀκάθαρτον,unclean,ἐλθοῦσαπροσέπεσενfellπρὸςτοὺςπόδαςfeetαὐτοῦ·

26

ἡδὲγυνὴἦνἙλληνὶςGentile,ΣυροφοινίκισσαSyrophoenicianτῷγένει,by race,καὶἠρώταwas askingαὐτὸνἵνατὸδαιμόνιονdemonἐκβάλῃHe may cast forthἐκτῆςθυγατρὸςdaughterαὐτῆς.

27

καὶἔλεγεναὐτῇ·ἄφεςdo permitπρῶτονfirstχορτασθῆναιto be satisfiedτὰτέκνα·children;οὐγάρἐστινκαλὸνgoodλαβεῖντὸνἄρτονbreadτῶντέκνωνchildren,καὶτοῖςκυναρίοιςdogsβαλεῖνto cast [it].

28

ἡδὲἀπεκρίθηκαὶλέγειαὐτῷ·κύριε,καὶτὰκυνάριαdogsὑποκάτωunderτῆςτραπέζηςtableἐσθίουσινeatἀπὸτῶνψιχίωνcrumbsτῶνπαιδίων.children.

29

Καὶεἶπεναὐτῇ·διὰτοῦτοντὸνλόγονὕπαγε,do go;ἐξελήλυθενἐκτῆςθυγατρόςdaughterσουτὸδαιμόνιον.demon.

30

καὶἀπελθοῦσαhaving gone awayεἰςτὸνοἶκονhomeαὐτῆςεὗρενshe foundτὸπαιδίονchildβεβλημένονlaidἐπὶτὴνκλίνηνbed,καὶτὸδαιμόνιονdemonἐξεληλυθός

31

ΚαὶπάλινagainἐξελθὼνἐκτῶνὁρίωνregionΤύρουof Tyre,ἦλθενδιὰΣιδῶνοςSidon,εἰςτὴνθάλασσανSeaτῆςΓαλιλαίαςof Galileeἀνὰthroughμέσον[the] midstτῶνὁρίωνregionΔεκαπόλεως.of [the] Decapolis.

32

καὶφέρουσινthey bringαὐτῷκωφὸνa deaf manκαὶμογιλάλονwho spoke with difficulty,καὶπαρακαλοῦσινthey imploreαὐτὸνἵναἐπιθῇHe may layαὐτῷτὴνχεῖρα.hand.

33

καὶἀπολαβόμενοςhaving taken awayαὐτὸνἀπὸτοῦὄχλουcrowdκατ᾽ἰδίανprivately,ἔβαλενHe putτοὺςδακτύλουςfingersαὐτοῦεἰςτὰὦταearsαὐτοῦ,καὶπτύσαςhaving spit,ἥψατοHe touchedτῆςγλώσσηςtongueαὐτοῦ,

34

καὶἀναβλέψαςhaving looked upεἰςτὸντὸνοὐρανὸνἐστέναξενHe sighed deeply,καὶλέγειαὐτῷ·εφφαθα,Ephphatha!ὅἐστινδιανοίχθητι.do be opened”

35

καὶεὐθέωςimmediatelyἠνοίγησανwere openedαὐτοῦαἱἀκοαί,ears,καὶἐλύθηwas loosedὁδεσμὸςbandτῆςγλώσσηςtongueαὐτοῦ,καὶἐλάλειὀρθῶς.plainly.

36

καὶδιεστείλατοHe instructedαὐτοῖςἵναμηδενὶto no oneλέγωσιν ·ὅσονAs much asδὲαὐτοῖςδιεστέλλετο,was instructing,αὐτοὶμᾶλλονmoreπερισσότερονabundantlyἐκήρυσσον.were proclaiming [it].

37

καὶὑπερπερισσῶςabove measureἐξεπλήσσοντοthey were astonished,λέγοντες·καλῶςWellπάνταπεποίηκενκαὶτοὺςκωφοὺςdeafποιεῖἀκούεινκαὶτοὺςἀλάλουςmuteλαλεῖν.